سوالات متداول

در کلینیک کوشا، ما به دقت و اهمیت سوالات شما پیرامون روش‌های رادیولوژی و سونوگرافی آگاهیم. از آمادگی‌های لازم پیش از انجام تصویربرداری گرفته تا کاربردهای متنوع این روش‌ها، ما سعی کرده‌ایم پاسخ‌های جامع و مفیدی را برای شما فراهم آوریم. این بخش به منظور راهنمایی و آماده‌سازی شما قبل از مراجعه به کلینیک طراحی شده است تا تجربه‌ای راحت و بی‌دغدغه را برایتان به ارمغان آورد. هرگونه سوال یا ابهامی که دارید، می‌توانید با ما در میان بگذارید تا با دانش و تجربه‌ی تیم متخصص ما، بهترین راهنمایی‌ها را دریافت کنید.

سوالات متداول در مورد سنوگرافی

ـ مشابه آمادگی سونوگرافیهای ارتوپدی است. به علاوه ترس و اضطراب بیمورد بیمار ممکن است اختلال مختصری در نتایج سونوگرافی داپلر ایجاد نماید.
ـ انجام سونوگرافی داپلر با صدای حرکت خون سرخرگی و سیاهرگی که گاهی شبیه صدای جیغ گربه است همراه میباشد. از این صداها هراس پیدا نکنید.

برای بررسی مثانه و مجاورات آن باید مثانه پر باشد. اما مثانه لبریز از ادرار (به شدت پر) به علت پس زدن ادرار به حالبها و سیستم جمع کننده ادرار و لگنچههای کلیه ممکن است منجر به تشخیص اشتباه شود.
ـ توجه: گاهی لازم است که مثانه در دو حالت پر و پس از تخلیه (مثلاً برای بررسی بزرگی پروستات) مورد سونوگرافی قرار گیرد.
وجود پانسمان و زخم پوستی در محل کلیه ها از دقت سونوگرافی میکاهد. مثلاً در سوختگیهای شدید انجام سونوگرافی غیرممکن است.

۱) بهتر است بیماری که قرار است تحت سونوگرافی کبد، کیسه صفرا و مجاری صفراوی قرار گیرد ناشتا باشد.
ـ توجه1: مصرف غذاهای چرب مانند کره، تخم مرغ و … اکیداً ممنوع است. زیرا مصرف غذاهای چرب موجب انقباض کیسه صفرا و تخلیه صفرا به روده شده و این موضوع سبب میشود تا کیسه صفرا در سونوگرافی دیده نشده یا قابل بررسی نباشد.
ـ توجه ۲: مصرف مایعات ساده مثل آب و چای بلامانع است.
۲) برخی از متخصصین پس از انجام سونوگرافی در مرحله ناشتایی، زرده تخم مرغ به بیمار داده و یکساعت پس از خوردن زرده تخم مرغ مجدداً بیمار را سونوگرافی میکنند.

نیاز به آمادگی خاصی وجود ندارد. بهتر است ناحیه مورد بررسی زخم باز نداشته باشد، به علاوه اندام مورد نظر نباید در داخل گچ باشد.

ـ خانمها باید قبل از انجام این سونوگرافی از استفاده از هرگونه مواد آرایشی صورت و خصوصاً پلکها بپرهیزند.
ـ قبل از انجام آزمون، لنزهای تماسی را از چشم خود خارج نمائید.
ـ در حین آزمایش حتی المقدور از پلک زدن بپرهیزید.

ـ سونوگرافی بیضهها نیاز به آمادگی خاصی ندارد.
ـ رعایت بهداشت محدوده دستگاه تناسلی خارجی لازم است.
ـ هرچند اجباری در حذف موهای ناحیه زهار وجود ندارد و رعایت بهداشت منطقه کافی است ولی بهتر است که روز قبل از مراجعه اقدام به نظافت موهای این ناحیه بنمایید.

ـ سونوگرافی بیضهها نیاز به آمادگی خاصی ندارد.
ـ رعایت بهداشت محدوده دستگاه تناسلی خارجی لازم است.
ـ هرچند اجباری در حذف موهای ناحیه زهار وجود ندارد و رعایت بهداشت منطقه کافی است ولی بهتر است که روز قبل از مراجعه اقدام به نظافت موهای این ناحیه بنمایید.

ـ در سونوگرافی پستان باید همیشه زیر بغلها را همبررسی نمود، لذا همیشه قبل از مراجعه سعی کنید تا دوش بگیری و مراقب بهداشت، تعریق و بوی بد زیربغل و ضایعات قارچی این ناحیه باشید.
ـ آگاهی داشته باشید که برای انجام سونوگرافی دقیق، پستانهای بیمار باید برهنه و فاقد پوشش باشند. لذا سعی کنید تا خجالت نکشیده و خونسردی خود را حفظ کنید زیرا اضطراب شما به پزشکتان نیز منتقل شده و نتایج سونوگرافی را دستخوش تغییر قرار میدهد.
ـ همیشه نتایج سونوگرافیها و ماموگرافیهای قبلی را همراه داشته باشید.

۱) مثانه باید پر از ادرار باشد زیرا مثانه پر همانند یک ذره بین برای بررسی رحم و تخمدانها در سونوگرافی عمل نموده و موجب شفافیت تصویر میشود. به علاوه مثانه پر، گازهای روده را که مزاحم سونوگرافی هستند به بالا رانده و آنها را از صحنه تصویربرداری دور میسازد.
ـ توجه ۱: نوشیدن آب، چای، آبمیوه و دیگر مایعات برای پر شدن مثانه کافی است، لذا هیچگاه از نوشابه های گازدار و داروهای مدر (ادرار آور) خصوصاً بدون توصیه پزشک استفاده نکنید.
ـ توجه ۲: در سونوگرافی از زنان باردار تا هفته ۱۲ حاملگی، مثانه، باید کاملاً پر باشد ولی برای ماههای بالاتر نیازی به پر بودن مثانه نیست.
ـ توجه ۳: برای انجام سونوگرافی از داخل واژن، مثانه نیمه پر کافی است. در این حالت مثانه خیلی پر ایجاد مزاحمت میکند. بنابراین اگر در مواردی قرار باشد سونوگرافی از روی شکم انجام گیرد ابتدا با مثانه پر مراجعه نمایید. سپس کمی از ادرار داخل مثانه در صورت لزوم تخلیه شده و سونوگرافی داخل واژینال انجام میشود.
۲) سونوگرافی باید از روی پوست کاملاً لخت و برهنه و تماس با ژل مناسب و پاکیزه انجام شود.
۳) وجود موی اندک در ناحیه سونوگرافی مزاحمتی ایجاد نمیکند ولی در مواردی که موی بیش از حد در محل وجود دارد باید قبل از انجام سونوگرافی نسبت به تراشیدن آن اقدام نمود.
۴) زخمهای باز با انجام سونوگرافی مغایرت دارند زیرا ژل سونوگرافی موجب تحریک زخم یا آلودگی بیشتر آن میشود.
۵) همیشه قبل از انجام سونوگرافی، پزشک خود را از سابقه اعمال جراحی قبلی خود مطلع نمائید.
۶) انجام سونوگرافی داخل واژن در ماههای پایین حاملگی اشکالی نداشته و در ماههای بالاتر نیازی به انجام این روش نیست.

سوالات متداول در مورد رادیولوژی

یافتن مشکلات دهان از قبیل پوسیدگی دندان، آسیب به استخوان­های حمایت­ کننده از دندان­ ها، و آسیب­های دندانی (مانند ریشه ­های شکسته دندان). عکسبرداری با اشعه ایکس در دندانپزشکی اغلب برای پیدا کردن مشکلات اولیه، قبل از بروز هر گونه علائمی بکار می­رود.
یافتن دندان­هایی که در مکان مناسب قرار ندارند و یا به درستی در طول لثه رشد نکرده اند. دندانهایی که برای قرار گیری در طول لثه بیش از حد فشرده ­شده اند، دندانهای نهفته یا تحت فشار نامیده می­شوند. یافتن کیست­ ها، اجسام زائد (تومورها)، و یا آبسه ­ها.
بررسی مکان دندان های دائمی در حال رشد در فک کودکانی که هنوز دندانهای اولیه (و یا شیری) خود را دارند.
طرح ­ریزی درمان مناسب برای حفره­ های بزرگ و یا گسترده، جراحی کانال ریشه، جای­گذاری ایمپلنت­ های دندانی، و برداشتن دندان های مشکل ­دار.
طرح­ ریزی درمان برای دندان ­هایی که به صورت صاف و مستقیم رشد نکرده­ اند (درمان­ های ارتودنسی).

افرادی که هیچ پوسیدگی دندانی نداشته و در معرض خطر بالایی برای ابتلا به حفرات نیستند:

بزرگسالان باید عکسبرداری با اشعه ایکس بایت وینگ را در هر 2 الی 3 سال داشته باشند.
نوجوانان باید عکسبرداری با اشعه ایکس بایت وینگ را هر یک سال و نیم تا 3 سال داشته باشند.
کودکان باید عکسبرداری با اشعه ایکس بایت وینگ را هر 1 تا 2 سال داشته باشند.

افرادی که دارای پوسیدگی دندان بوده و یا در معرض خطر بالایی برای ابتلا به حفرات قرار دارند:

بزرگسالان باید عکسبرداری با اشعه ایکس بایت وینگ را هر 6 ماه تا یک سال و نیم داشته باشند.
کودکان و نوجوانان باید عکسبرداری با اشعه ایکس بایت وینگ را هر 6 تا 12 ماه داشته باشند.

قبل از آزمایش با اشعه ایکس، با پزشک خود درباره احتمال بارداری­ تان صحبت کنید. عکسبرداری با اشعه ایکس در دندانپزشکی فقط بر روی ناحیه دهان شما انجام می شود، ولی در صورت بارداری، معمولاً می­ توان عکسبرداری با اشعه ایکس را به تعویق انداخت تا نوزادتان (جنین) در معرض هیچ گونه تشعشعی قرار نگیرد. در صورت ضرورت قطعی عکسبرداری، برای محافظت از نوزاد در برابر پرتوهای اشعه ایکس می­توان نوعی پیشبند سربی را در مقابل شکم مادر وی قرار داد.

پیش از عکسبرداری با اشعه ایکس در دندانپزشکی هیچ کار دیگری ضرورت ندارد.

پیدا کردن علت دردهای مداوم، بی حسی یا ضعف و سستی.
بررسی آرتروز مفاصل بین مهره­ ای و فروپاشی (انحطاط) دیسک­ های بین استخوان های ستون فقرات.
بررسی جراحات وارده به ستون فقرات، از قبیل شکستگی یا دررفتگی.
بررسی اثرات ناشی از مشکلاتی مانند عفونت ها، تومورها، و یا اسپرز استخوانی (زائده استخوانی) بر روی ستون فقرات.
بررسی انحنای غیر طبیعی ستون فقرات، از قبیل اسکولیوز در کودکان و نوجوانان.
بررسی ستون فقرات برای مشکلات موجود در هنگام تولد (بیماری­های مادرزادی)، مانند اسپینا بیفیدا در نوزادان، کودکان، و بزرگسالان جوان.
بررسی تغییرات ستون فقرات بعد از عمل جراحی ستون فقرات.

قبل از آزمایش با اشعه ایکس، با پزشک خود درباره احتمال بارداری ­تان صحبت کنید. بارداری و خطر تابش اشعه به جنین باید در نظر گرفته شود. خطرات ناشی از اشعه ایکس معمولاً در مقایسه با منافع بالقوه این آزمایش بسیار اندک می­ باشد. در صورت ضرورت قطعی عکسبرداری، برای محافظت از نوزاد در برابر پرتوهای اشعه ایکس می­توان نوعی پیش­بند سربی را در مقابل شکم مادر وی قرار داد.

شما باید تمامی طلا و جواهراتی موجود در مسیر اشعه X را در بیاورید.

هیچ کار دیگری پیش از انجام این آزمایش ضرورت ندارد.

در مورد نگرانی­ هایتان در رابطه با ضرورت انجام این آزمایش، مخاطرات آن، چگونگی انجام آن، و یا معنا و مفهوم نتایج حاصله با پزشک خود گفتگو کنید.

قبل از انجام رادیوگرافی هرگونه شئی فلزی و لباسهایی که حاوی اشیاء فلزی هستند را تعویض کنید.
خانم ها همواره بایست به یاد داشته باشند که کارشناس رادیولوژی را از بارداری و یا حتی احتمال بارداری خود مطلع کنند.
عکسبرداری با اشعه X همچون بسیاری از دیگر روش های پزشکی نباید در حین بارداری انجام شود.
البته در برخی موارد ممکن است پزشک اجازه انجام آن را بدهد.

• ساعت 4 بعدظهر (2ساعت بعد نهار) روز قبل از رادیوگرافی یک شیشه شربت سناگراف 60 میلی لیتری میل شود.
• چهار عدد قرص دایمتیکون را به فاصله هر دو ساعت 2 عدد بجوید (ساعت 6 و 8 بعدظهر)
• ساعت 7 شب شام سبک ( سوپ صاف شده یا مقدار کمی سینه مرغ آب پز ) میل شود.
• تا زمان رادیوگرافی حتما 8 لیوان آب و مایعات (بجز نوشابه گازدار و شیر) مصرف شود.
• از مصرف میوه، سبزیجات و حبوبات خودداری کنید.
• صبح روز رادیگرافی می توانید مایعات ( به غیر از شیر و نوشابه گازدار) مصرف کنید ولی از مصرف مواد جامد پرهیز نمایید.

• ساعت 4 بعدظهر (2ساعت بعد نهار) روز قبل از رادیوگرافی یک شیشه شربت سناگراف 60 میلی لیتری میل شود.
• چهار عدد قرص دایمتیکون را به فاصله هر دو ساعت 2 عدد بجوید (ساعت 6 و 8 بعدظهر)
• ساعت 7 شب شام سبک ( سوپ صاف شده یا مقدار کمی سینه مرغ آب پز ) میل شود.
• تا زمان رادیوگرافی حتما 8 لیوان آب و مایعات (بجز نوشابه گازدار و شیر) مصرف شود.
• از مصرف میوه، سبزیجات و حبوبات خودداری کنید.
• صبح روز رادیگرافی می توانید مایعات ( به غیر از شیر و نوشابه گازدار) مصرف کنید ولی از مصرف مواد جامد پرهیز نمایید.
 

از این روش برای بررسی وضعیت ظاهری قلب ، ریه ها و دیواره قفسه سینه استفاده می شود .
عکسبرداری قفسه سینه معمولا اولین روش تصویربرداری است که بدنبال بروز علائم و نشانه های زیر درخواست می گردد:
• تنگی نفس
• سرفه های مزمن
• جراحت یا درد قفسه سینه
• تب
پزشکان از این شیوه برای بررسی و تشخیص بیماریهای زیر استفاده می کنند:
• پنومونی
• نارسایی قلبی و سایر مشکلات آن
• سرطان ریه
• آمفیزم
• بررسی مسیر قرارگیری لوله تنفسی
• بررسی مایعات و هوای جمع شده در ریه ها و سایر وضعیت های پزشکی

شما باید برای انجام این عکس تمامی لباس ها و یا بخشی از لباس های بالاتنه خود را در آورید و لباس ساده ای بپوشید (گان) که حاوی هیچ بخش فلزی یا مصنوعی نباشد چراکه ممکن است تصویر آن شئی در عکس شما افتاده و آن را خراب کند.
بنابراین قبل از انجام رادیوگرافی هرگونه شئی فلزی و لباسهایی که حاوی اشیاء فلزی هستند را تعویض کنید.
خانم ها همواره بایست به یاد داشته باشند که کارشناس رادیولوژی را از بارداری و یا حتی احتمال بارداری خود مطلع کنند.
عکسبرداری با اشعه X همچون بسیاری از دیگر روش های پزشکی نباید در حین بارداری انجام شود. البته در برخی موارد ممکن است پزشک اجازه انجام آن را بدهد.

رادیوگرافی دستگاه گوارش فوقانی یاUpper GI می تواند عملکرد و نحوه هضم و بلع مواد را بررسی کند و به تشخیص موارد زیر کمک می کند:
• زخم های مسیر گوارشی
• تومورها و توده ها
• انسداد مسیر گوارشی
• فتق و بیرون زدگی دیواره گوارشی
• التهابات مری ، معده و دئودنوم
• عملکرد غیر طبیعی ماهیچه ها ی دیواره گوارشی فوقانی
این روش برای بررسی علائم زیر در بیماران مفید است:
• مشکلات بلع غذا
• دردهای قفسه سینه و شکم
• رفلاکس مواد غذایی
• سوء هاضمه شدید
• دیده شدن خون در ادرار
• حالت تهوع و استفراغ بی دلیل و مزمن

رادیوگرافی به روش (IVP) به رادیولوژیست کمک می کند تا اختلالات و ناهنجاری های سیتم ادراری را بررسی کند از جمله بررسی چگونهگی و سرعت و نحوه دفع و انتقال مایعات را در بدن بیمار نشان می دهد.
این روش برای کمک به تشخیص علائمی نظیر رویت خود در ادرار یا درد در پهلوها (کلیه ها) بکار می رود.
این روش همچنین به رادیولوژیست کمک می کند تا مشکلات شایع مجاری ادراری را تشخیص دهد نظیر:
– سنگ کلیه
– بزرگی پروستات
– تومورها یا توده های کلیه ، حالب ها و مثانه
– تاثیرات جراحی بر سیتم ادراری
– مشکلات مادرزادی سیستم ادراری

پزشک یا کارشناس رادیولوژی دستورات و جزئیات لازم را برای کسب آمادگی انجام این آزمون به شما خواهد داد .
مراکز مختلف ممکن است دستورالعمل های متفاوتی را برای آمادگی بهتر بیمار بکار ببرند ولی اغلب این دستورالعمل ها شامل رعایت رژیم غذایی سبک (اغلب ناشتا بودن) چندین ساعت قبل از انجام آزمون است .
حتی ممکن است از بیمار خواسته شود تا از داروهای مسهل (laxative) قبل از انجام آزمون استفاده کند.
این کار سبب پاک شده روده ها از مواد زائد شده و سبب افزایش کیفیت تصاویر خواهند شد.
بیماران باید پزشک خود را از مصرف هرگونه دارو توسط خود مطلع کنند ، چنانچه سابقه حساسیت به دارو ، مواد یا خوراکی های حاوی ید دارید حتما پزشک و کارشناس را مطلع کنید.
اما بطور کلی آمادگی که در مرکز تصویربرداری پایتخت همواره به آن تاکید میشود بشرح ذیل می باشد:
• ساعت 4 بعدظهر (2 ساعت بعد از نهار) روز قبل از رادیوگرافی یک شیشه شربت سناگراف 60 میلی لیتری میل شود.
• چهار عدد قرص دایمتیکون را به فاصله هر دو ساعت 2 عدد بجوید (ساعت 6 و 8 بعدظهر)
• ساعت 7 شب شام سبک ( سوپ صاف شده یا مقدار کمی سینه مرغ آب پز ) میل شود.
• تا ساعت 12 شب ، حتما 8 لیوان آب و مایعات (بجز نوشابه گازدار و شیر) مصرف شود.
• از مصرف میوه، سبزیجات و حبوبات خودداری کنید.
• صبح روز رادیوگرافی حتما ناشتا باشید و از مصرف هرگونه مایعات بپرهیزید.