سونوگرافی شکم چیست ؟

سونوگرافی شکم همان تصویر برداری به وسیله ی امواج صوتی از احشاء شکم است.

مقدمه ؟

حفره شکم جدای از دستگاه ادراری و تولید مثل در برگیرنده دستگاههای متعددی از جمله دستگاه گوارش، کبد، کیسه صفرا، طحال و لوزالعمده (پانکراس) است. این اعضاء به سه گروه تو خالی حاوی هوا و گاز (معده، روده باریک، روده بزرگ)، اعضاء توپر (مانند کبد، طحال و …) و اعضاء تو خالی حاوی مایعات (مانند مثانه و کیسه صفرا) تقسیم میشوند. سونوگرافی بیشتر برای بررسی اعضاء توپر و توخالی حاوی مایع به کار میرود و در این بین مهمترین کاربرد آن در تشخیص بیماریهای کیسه صفرا است.

هوا یا گاز درون اعضاء توخالی مانند معده با انعکاس امواج صوتی مزاحم، مانع از انجام سونوگرافی میشوند. لذا داخل معده و روده را نمیتوان در شرایط عادی دید ولی در برخی بیماریها متخصص سونوگرافی با انجام مانورهای خاص قادر است تا جدار معده و روده ها و ضخامت آنها را مورد بررسی قرار دهد.

با سونوگرافی میتوان تورم کیسه صفرا را در اثر تجمع و غلیظ شدن صفرا به علت سنگها و تومورها تشخیص داد.همچنین از این روش برای بررسی کیستهای عفونی مانند کیست هیداتیک (انگلی که از طریق خوردن مواد غذایی خصوصا سبزیجات آلوده به مدفوع سگ مبتلا منتقل میشود)، کیستهای مادرزادی، آبسه های عفونی و میکروبی کبد، تومورهای کبد و طحال نیز استفاده میشود.

از سونوگرافی همچنین میتوان برای تشخیص مواردی مانند آپاندیسیت (التهاب آپاندیس) نیز بهره جست. گاهی دقت سونوگرافی برای بررسی توده ها و متاستازهای کبد (تومورهایی که از دیگر نقاط بدن منشاء گرفته و به کبد رسیدهاند) حتی از سی تی اسکن بیشتر است.

روش انجام سونوگرافی شکم : 

به پشت بر روی یک تخت دراز کشیده و شکمتان را عریان می کنید. ژل غیر روغنی بر روی پوست شکمتان ریخته شده و متخصص سونوگرافی شکم در حالی که یک وسیله انتقال دهنده (پروب) در دست دارد کنار تخت شما می نشیند. ممکن است تصویر اعضاء بدنتان را بر روی صفحه نمایش ببینید . کاملاً طبق دستورات عمل کنید. این دستورات ممکن است، تنفس عمیق، نگه داشتن نفس عمیق، نگه داشتن نفس، و یا خوابیدن به پهلو باشد. سونوگرافیست می تواند پرسشهای شما را پاسخ بدهد ولی فقط پزشکتان می تواند نتایج سونوگرافی شکم را تفسیر کند.

توجه:

ژل به نظر خیس می رسد، ولی نگران نباشید به پوست و لباسهایتان هیچ آسیبی نمی زند. ممکن است احساس فشار کنید ،اگر احساس درد کردید به سونوگرافیست بگویید.پیش از ترک محل، ممکن است نیاز باشد صبرکنید تا تصاویر بازبینی شوند. در اکثر موارد درست پس از اتمام سونوگرافی شکم شما می توانید بخورید و بیاشامید و به زندگی روزمره خود ادامه دهید. پزشک شما، وقتی نتایج حاضر شد، شما را مطلع می سازد.

پیش از انجام سونوگرافی دستگاه گوارش، کبد و کیسه صفرا چه آمادگی های لازم است ؟

1- بهتر است بیماری که قرار است تحت سونوگرافی کبد، کیسه صفرا و مجاری صفراوی قرار گیرد ناشتا باشد.
توجه1: مصرف غذاهای چرب مانند کره، تخم مرغ و … اکیداً ممنوع است.
توجه ۲: مصرف مایعات ساده مثل آب و چای بلامانع است.
2- برخی از متخصصین پس از انجام سونوگرافی در مرحله ناشتایی، زرده تخم مرغ به بیمار داده و یکساعت پس از خوردن زرده تخم مرغ مجدداً بیمار را سونوگرافی میکنند.